សង្គម​ស៊ីវិល៖ ថៃ​បាញ់​សម្លាប់​ខ្មែរ​ជា​ការ​រើស​អើង​ជាតិ​សាសន៍

RFA/Sophal Mony
ទិដ្ឋភាព​នៅ​លើ​ស្ពាន​មិត្តភាព​កម្ពុជា​-​ថៃ​នៃ​ច្រក​ទ្វារ​អន្តរជាតិ​ប៉ោយប៉ែត ក្នុង​ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ នា​ថ្ងៃ​៦ វិច្ឆិកា ២០០៩។


ក្រោយ​ពី​មាន​បញ្ហា​ជម្លោះ​បញ្ហា​ព្រំដែន​រវាង​ប្រទេស​កម្ពុជា និង​ថៃ​មក គេ​សង្កេត​ឃើញ​អាជ្ញាធរ​ថៃ បាន​បាញ់​សម្លាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់ នៅ​ខណៈ​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទាំង​នោះ​បាន​ឆ្លង​ដែន​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ​ខុស​ ច្បាប់​។
មន្ត្រី​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​ដែល​បាន​តាម​ដាន​ស្ថានការណ៍​បញ្ហា​ជម្លោះ​​ព្រំដែន​ រវាង​ប្រទេស​កម្ពុជា-​ថៃ បាន​ថ្កោល​ទោស​អាជ្ញាធរ​ថៃ ដែល​បាន​ប្រើ​អាវុធ​បាញ់​សម្លាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ស៊ីវិល​ខ្មែរ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់ នៅ​ខណៈ​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំង​នោះ​បាន​ឆ្លង​ដែន​ចូល​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ ខុស​ច្បាប់​នោះ ដែល​គេ​ចាត់​ទុក​ថា ថៃ​មាន​ការ​រើស​អើង​ជាតិ​សាសន៍។
ការ​លើក​ឡើង​ដូច្នេះ នៅ​បន្ទាប់​ពី​ទាហាន​ថៃ បាន​បាញ់​ប្រហារ​ទៅ​លើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ចំនួន ១១​នាក់ បណ្ដាល​ឲ្យ​ម្នាក់​ស្លាប់ និង​ម្នាក់​ទៀត​របួស ខណៈ​ដែល​អ្នក​ទាំង​នោះ​បាន​ឆ្លង​ដែន​ពី​ទឹក​ដី​ខ្មែរ ក្នុង​ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ ចូល​ទៅ​ស៊ី​ឈ្នួល​កាប់​ឈើ​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​តាប់ព្រះយ៉ា ខេត្ត​ស្រះកែវ ប្រទេស​ថៃ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៧ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១១។

មន្ត្រី​ស៊ើប​អង្កេត​ជាន់​ខ្ពស់​នៃ​សមាគម​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក លោក ចាន់ សុវ៉េត បាន​បញ្ជាក់​ថា ទាហាន​ថៃ ក៏​ដូច​ជា​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ បាន​បង្ហាញ​អំពី​ការ​រើសអើង​មក​លើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ដែល​នៅ​តែ​បន្ត​ការ​បាញ់​សម្លាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ឥត​ឈប់ឈរ​បែប​នេះ ដែល​បញ្ហា​នេះ​បាន​ស​ឲ្យ​ឃើញ​ថា អាជ្ញាធរ​ថៃ កំពុង​តែ​រំលោភ​សិទ្ធិ​រស់​រាន​មាន​ជីវិត​ជា​សាកល​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោក ចាន់ សុវ៉េត បាន​ពន្យល់​ថា កន្លង​មក​នៅ​គ្រា​ដែល​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ត្រូវ​បាន​គេ​បាញ់​សម្លាប់ និង​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាប់​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​ទឹក​ដី​ថៃ មន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​ខ្មែរ ហាក់​បី​ដូច​ជា​មិន​បាន​ខ្នះខ្នែង​ជួយ​អន្តរាគមន៍ ដើម្បី​ជួយ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដែល​រង​គ្រោះ​ទាំង​នោះ​ទេ គឺ​ផ្ទុយ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ ដែល​គេ​បាន​ជ្រោមជ្រែង​ជួយ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​របស់​គេ ពិសេស​ដូចជា​ករណី​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១០ កន្លង​ទៅ ដែល​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា បាន​ចាប់​ខ្លួន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ថៃ ឆ្លង​ដែន​ខុស​ច្បាប់​ចូល​មក​ទឹក​ដី​កម្ពុជា រួម​ទាំង​មាន​តំណាងរាស្ត្រ​ថៃ ម្នាក់​ផង​នោះ ត្រូវ​បាន​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​ថៃ លោក កាស៊ីត ភិរម្យ (Kasit Piromya) បាន​មក​កម្ពុជា​ភ្លាមៗ ដើម្បី​សុំ​ឲ្យ​កម្ពុជា ដោះ​លែង​ពួកគេ។
ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​ករណី​នេះ លោក កុយ គួង មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​ការបរទេស​ខ្មែរ បាន​បំភ្លឺ​ថា ក្រសួង​ការបរទេស​ខ្មែរ ជា​រឿយៗ​បាន​ធ្វើ​លិខិត​ផ្ញើ​ជូន​រដ្ឋាភិបាល​ថៃ ជា​បន្ត​បន្ទាប់ ពី​ករណី​ទាហាន​ថៃ បាញ់​ប្រហារ​មក​លើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ដោយ​ថ្កោល​ទោស​យ៉ាង​ខ្លាំង​ចំពោះ​អាជ្ញាធរ​ថៃ។
របាយការណ៍​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​២០១០ របស់​សមាគម​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក ឲ្យ​ដឹង​ថា ទាហាន​ថៃ បាន​បាញ់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​មាន ១៥​ករណី ដែល​មាន​មនុស្ស​ស្លាប់​ចំនួន ១៦​នាក់ ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​រង​គ្រោះ​ទាំង​នោះ ដោយសារ​តែ​ពួកគេ​បាន​ចូល​ទៅ​ស៊ី​ឈ្នួល​ដឹក​ឈើ និង​កាប់​ឈើ​ខុស​ច្បាប់​នៅ​ក្នុង​ទឹក​ដី​ថៃ មាន​មួយ​ចំនួន​ទៀត​ចូល​ទៅ​ទឹក​ដី​ថៃ ធ្វើ​ជា​កម្មករ ដែល​គេ​ចូល​ទៅ​ពេល​ព្រឹក​ចេញ​មក​ទឹក​ដី​ខ្មែរ​វិញ​ពេល​ល្ងាច ហើយ​ពួកគេ​ទាំង​នោះ​ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​ថៃ ចោទ​ថា បាន​ចូល​ទឹក​ដី​ថៃ​ខុស​ច្បាប់។
របាយការណ៍​ដដែល​បាន​បង្ហាញ​ថា ក្នុង​ចំណោម​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំង​នោះ មាន​ខ្លះ​ថៃ បាន​ចាប់​ដុត​ទាំង​រស់​ផង​ដែរ ប៉ុន្តែ​រហូត​មក​ទល់​ពេល​នេះ ក្រុម​គ្រួសារ​របស់​ពួកគេ រដ្ឋាភិបាល​ថៃ មិន​ទាន់​បាន​ផ្ដល់​យុត្តិធម៌​ជូន​ពួក​គេ​នៅ​ឡើយ។ របាយការណ៍​នេះ​ក៏​បាន​សរសេរ​បញ្ជាក់​ថា ថៃ​បាន​ប្រើ​អាវុធ​បាញ់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​បាន​កើត​មាន​ក្រោយ​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០០៨​មក ដែល​សរុប​ទាំង​អស់​មាន ២៩​នាក់ ដែល​ទាហាន​ថៃ បាន​បាញ់​សម្លាប់។
អ្នក​ជំនាញ​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ លោក​បណ្ឌិត សុខ ទូច បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា រដ្ឋភិបាល​ថៃ មិន​គោរព​ច្បាប់​អន្តរជាតិ ពី​ព្រោះ​ថា ប្រទេស​នៅ​ក្នុង​តំបន់​តែងតែ​មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​តំបន់​ធ្វើការ​ឆ្លង​ កាត់​ទៅ​មក​រវាង​ប្រទេស​នីមួយៗ ដូច្នេះ​បើ​សិន​ជា​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ឆ្លង​ដែន​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ ខុស​ច្បាប់​នោះ រដ្ឋាភិបាល​ថៃ គួរ​តែ​យក​ច្បាប់​អន្តរជាតិ ឬ​ច្បាប់​នៃ​ប្រទេស​នេះ​មក​អនុវត្ត​កាត់​ទោស​ពួកគេ មិន​ត្រូវ​បាញ់​សម្លាប់​ដូច្នេះ​ទេ។
សាធារណជន​ខ្មែរ​មួយ​ចំនួន​បាន​លើក​ឡើង​ថា អាជ្ញាធរ​ថៃ បាន​សម្លាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់ នៅ​ខណៈ​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ឆ្លង​ដែន​ខុស​ច្បាប់​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ ពួកគេ​បាន​បញ្ចេញ​ទស្សនៈ​ថា មូលហេតុ​អ្វី​បាន​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា មិន​បាញ់​សម្លាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ថៃ ដែល​បាន​ចូល​​មក​កម្ពុជា ខុស​ច្បាប់​ដែរ​នោះ?
មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​នៃ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី បាន​អធិប្បាយ​ថា កម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​គោរព​នូវ​អធិបតេយ្យ​របស់​ខ្លួន និង​គោរព​ច្បាប់​អន្តរជាតិ គឺ​កម្ពុជា​មិន​ធ្វើ​បាប​ប្រជាពលរដ្ឋ​ស៊ីវិល​នោះ​ទេ។ កម្ពុជា​ចាត់​ការ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ថៃ ចូល​មក​ទឹក​ដី​កម្ពុជា ខុស​ច្បាប់ ទៅ​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់។
ទោះ​ជា​យ៉ាងណា លោក​បណ្ឌិត សុខ ទូច បាន​អះអាង​ថា ប្រសិន​បើ​ប្រទេស​ថៃ មិន​គោរព​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​អន្តរជាតិ និង​សន្ធិសញ្ញា​នៃ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ​ទេ​នោះ កម្ពុជា​ត្រូវ​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ​វិញ គឺ​កម្ពុជា​ត្រូវ​បិទ​ច្រក​ព្រំដែន​ថៃ-​កម្ពុជា មិន​ត្រូវ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ថៃ នាំ​ផលិតផល​ចូល​មក​កម្ពុជា​ទេ និង​ត្រូវ​ផ្ដាច់​ចំណង​ការទូត ពីព្រោះ​ថា ថៃ​មិន​ចង់​មាន​ការ​ទំនាក់ទំនង​ល្អ និង​កម្ពុជា​នោះ ហើយ​ថា អ្នក​ដែល​ខាត​បង់​គឺ​ភាគី​ថៃ។
កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១០ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​កម្ពុជា លោក ហោ ណាំហុង បាន​ស្នើ​សុំ​ឲ្យ​ទាហាន​ថៃ ឈប់​បាញ់​សម្លាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នៅ​តាម​បណ្ដោយ​ព្រំដែន​កម្ពុជា-​ថៃ ដែល​ឆ្លង​ចូល​ទឹក​ដី​ថៃ ខុស​ច្បាប់ ដើម្បី​រក​ទទួល​ទាន ឬ​កាប់​ព្រៃ​ឈើ​នោះ។
ការ​ស្នើ​សុំ​នេះ បាន​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ជំនួប​ទ្វេ​ភាគី រវាង​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ការ​បរទេស​កម្ពុជា លោក ហោ ណាំ​ហុង ជា​មួយ​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ក្រសួង​ការ​បរទេស​ថៃ លោក កាស៊ិត ភីរម្យ (Kasit Piromya) នៅ​ឯ​ក្រសួង​ការ​បរទេស​កម្ពុជានៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ។
ប្រធាន​មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា លោក អ៊ូ វីរៈ បាន​បញ្ជាក់​ថា រដ្ឋាភិបាល​ថៃ កំពុង​តែ​រំលោភ​លើ​គោលការណ៍​សិទ្ធិ​មនុស្ស ព្រោះ​ថា លោក​បាន​ធ្វើការ​ស៊ើបអង្កេត​រួច​រាល់​ហើយ រដ្ឋាភិបាល​ថៃ ពុំ​មាន​យន្តការ​ហាមឃាត់​ទាហាន​ថៃ មិន​ឲ្យ​បាញ់​សម្លាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នោះ​ឡើយ ក្រោយ​ពេល​មាន​ការ​ស្នើ​សុំ​ពី​មន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​ខ្មែរ​នោះ។
អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ បាន​លើក​អំពី​មូលហេតុ​ដែល​ថៃ នៅ​តែ​បន្ត​បាញ់​សម្លាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ថា វា​មាន​ហេតុផល​ពីរ ទី​១ គឺ​ជញ្ជីង​សេដ្ឋកិច្ច ព្រោះ​ថា កម្ពុជា​មាន​សេដ្ឋកិច្ច​ទាប​ជាង​ប្រទេស​ថៃ ទី​២ គឺ​អំណាច​ប្រទេស​កម្ពុជា មាន​អំណាច​នៅ​ក្នុង​តំបន់​មាន​កម្រិត​ទាប ហើយ​នយោបាយ​ការទូត​របស់​កម្ពុជា ក៏​នៅ​មាន​កម្រិត​ដែរ ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ថៃ នៅ​តែ​វាយ​ប្រហារ​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ឥត​ឈប់​ឈរ​នេះ។
អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​ដដែល បាន​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា បើ​សិន​ជា​កម្ពុជា ប្រើ​ច្បាប់​ព្រៃ ជន​ជាតិ​ថៃ​ចំនួន ៧​នាក់ ដែល​ឆ្លង​ដែន​ខុស​ច្បាប់​មក​ទឹក​ដី​កម្ពុជា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១០​នោះ កម្ពុជា​ត្រូវ​យក​ពួកគេ​ទៅ​ដាក់​គុក​សិន មិន​ត្រូវ​យក​ពួកគេ​មក​ដោះស្រាយ​តាម​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ភ្លាមៗ​ទេ ព្រោះ​ថា ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន​កំ​ពុង​ជាប់​គុក​ក្នុង​ប្រទេស​ថៃ ដោយសារ​តែ​ឆ្លង​ដែន​ខុស​ច្បាប់ ហើយ​មិន​ត្រូវ​បាន​តុលាការ​ថៃ កាត់​ទោស​នៅ​ឡើយ​នោះ។
ទោះ​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្តី ជា​ទូទៅ​គេ​សង្កេត​ឃើញ​ថា ការ​ឆ្លង​ដែន​ខុស​ច្បាប់​របស់​ប្រជាពលករ​ខ្មែរ នៅ​តាម​ច្រក​របៀង​នានា​ចូល​ទៅ​ទឹក​ដី​ថៃ ដើម្បី​ស្វែង​រក​ការងារ​ធ្វើ ពុំ​មាន​ការ​ថយ​ចុះ​ឡើយ ដោយសារ​តែ​ភាព​ឥត​ការងារ​ធ្វើ​នៅ​កម្ពុជា ហើយ​ជន​ជាតិ​ថៃ​វិញ គេ​កម្រ​ឃើញ​ចូល​មក​ទឹក​ដី​កម្ពុជា ខុស​ច្បាប់ មាន​ចំនួន​ច្រើន​ដូច​ខ្មែរ​ចូល​ថៃ​នោះ​ទេ៕

No comments: